Çocukların Bağımsız Yemek Yeme Alışkanlığı

Çocuklarda yeme problemi; beslenme düzeni oluşturma konusunda zorluk çıkarabilir ve çocuk ile aile arasındaki iletişimin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olabilir. Çocuk ve bebeklerde görülen yeme bozuklukları, çocuk ile ebeveyn arasında kurulan iletişimi ve karşılıklı olarak verilen işaretlerin olumsuz yorumlanmasına sebep olabilir. Söz konusu olan bu etkileşim süresi ise erken çocukluk döneminde alınması gereken duygusal bağın temelinde yer aldığı için yeme bozukluklarını görmezden gelmemelidir. Ayrıca çocukların bağımsız yemek yeme alışkanlığı kazanması; okul öncesi dönemde psikolojik olarak bakıldığında çok önemli bir konudur.

Bağımsız Yemek Yeme Nedir ve Neden Önemlidir?

Çocukların beyin gelişimi, fiziksel gelişimi ve bilişsel gelişimi açısından beslenme son derece önemlidir. Normal gelişim gösteren her çocuk 1 yaşından itibaren kendi başına yemek yeme eğilimini gösterir. 3 yaşına geldiğinde ise her çocuk artık kendi başına bağımsız şekilde yemek yiyebilme becerisine sahip olmalıdır. Beslenme alışkanlıkları söz konusu olduğunda ailelerin en fazla zorlandığı konu ise çocuğun yemek yemeyi reddetmesi ya da yemek konusunda çok seçici davranmasıdır. Sağlıklı beslenme davranışının aile tarafından çocuğa öğretilmesi durumunda ise bu sorunlar ortadan kalkabilir.

Günümüzde yapılan ölçümlerde genel olarak iştahsız olarak isimlendirilen çocukların kilo ve boyunun yaşına uygun aralıklarda olduğu gözlemlenir. Buna rağmen genel olarak anneler çocuğun yemek yemediğini yese bile yetersiz şekilde beslenerek aç kaldığını savunurlar. Çocukların yeme yemeyi reddetmesi, bazı zamanlarda çocuğu besleyen kişi ile ya da çocuğun beslenme şekliyle doğrudan alakalı olabilir. Çocuğu besleyen kişilerin davranışları, çocuğun beslenme üzerinde çok etkilidir. Okul öncesi dönemde yemek yeme alışkanlıkları söz konusu olduğunda; her evde geçerli olan yemek kuralları olmalıdır. Yemek yeme süreci en fazla 30 dakika içerisinde tamamlanmalıdır. Yemeğini bu süre zarfında tamamlamayan kişiler ise bir sonraki öğüne kadar beklemelidir. Ayrıca yemekler sadece masa üzerinde yenilmeli ve tüm aile bireyleri kendi yemeklerini kendileri yemelidir. Sonunda ise masa toplanırken herkes kendi tabağını mutlaka mutfağa götürmelidir.

Çocuklarda Bağımsız Beslenme Alışkanlığı Ne Zaman Başlamalı?

Çocuklarda her yaş grubunda en önemli olan; beslenme sürecinde yeterli mineral ve besin öğelerini tükettiğinden emin olmaktır. Çocukların birbirinden farklı yaşlarda be farklı miktarlarda besinlere ihtiyacı vardır. Bu noktada optimal sağlık açısından çocuk için en uygun olan beslenme; cinsiyeti, yaşı, hareket etme durumu ve diğer tüm özelliklere bağlı olarak belirlenir. Ancak her çocuğun önüne konulan yemeği yemediğini ve sağlıklı seçeneklere daha fazla yöneldiklerini görmek mümkündür. Bu durumda ise beslenme konusunda çok önemli yeri olan beslenme alışkanlıkları devreye girer. Ayrıca çocuklarda beslenme alışkanlığında bağımsız beslenmenin dikkate alınması gerektiği bilinmelidir.

Okul öncesi dönemde yemek yeme; çocukların besinlere karşı bir tavır takınmaya başladığı dönemlerden biridir. Oyun grubu olarak da isimlendirilen bu dönem içerisinde çocuklar için çevresinde olan biten her şey çok dikkat çekicidir ve yemek sırasında dikkat dağınıklığı yaşanması kaçınılmazdır. Ayrıca okul öncesi beslenme alışkanlığı kazandırma sürecinde çocuklar sebze yemekten ve besinleri birbirine karıştırarak tüketmekten çok hoşlanmazlar. Doğal olarak seçimi yeme bu dönemde çok fazla görülür. Bu zor ve geçici süreç içerisinde çocuğun bakımından sorumlu olan kişilerin üzerine düşen bazı görevler vardır. Bu görevler, bağımsız yemek yeme alışkanlığı kazandırma konusunda etkilidir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

• Anne baba ya da çocuk bakıcıları kendi yeme alışkanlıklarının, sevdiği ve sevmediği besinlerin çocuk tarafından taklit edileceğini bilmek zorundadır,
• Günlük olarak tüketilen besin miktarı değişen çocuklarda, her gün aynı oranda yemesini beklemek yanlış olacaktır,
• Her gün benzer saat aralıklarında çocukla beraber ailecek masaya oturarak yemek yemek gerekir. Bu noktada çocuğun tüketmek istemediği bir yemek varsa olsa bile yemek masasına beraber oturma alışkanlığının kazandırılması gerekir,
• Öğün zamanları geldiğinde çocuğun abur-cubur yemesine izin verilmemesi gerekir,
• Büyüme hızının yavaş olduğu, ancak motor beceri gelişiminin hızlı şekilde gerçekleştiği bu dönemde beslenmede öğün düzeninin mutlaka planlaması, yemek yeme davranışının geliştirilmesi ve hayat boyunca pozitif beslenme alışkanlıklarının kazandırılması amaçlamalıdır,
• Hiçbir besin çocuğa ödül ya da ceza olarak yedirilmemelidir.

Çocuklara Bağımsız Yemek Yeme Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?

Doğduğu ilk andan itibaren beslenme ihtiyacına sahip olan bebekler; katı gıdaya geçiş ve sonralık aşamada gelişmeye başlayan el göz koordinasyonu sayesinde kendilerinin beslendikleri bir döneme geçiş yapar. Bu dönem içerisinde ise çocuklar diğer her konuda olduğu gibi beslenmeyi de tamamen gözlemleyerek öğrenir. Çocuklarda beslenme alışkanlığı ise bu yüzden ilk olarak aile ortamında başlar. Çocukların beslenme alışkanlıkları toplum, bulunduğu çevre ve aile ortamına bağlı olarak farklılık gösterir. Bu yüzden aile, çocuğun hayatı boyunca sürdürmesi mümkün olan sağlıklı ve doğru beslenme eğitimini vermek zorundadır.

Çocuklarda beslenme alışkanlıkları aileden alınan ilk eğitimden sonra en çok eğitim öğretim kurumlarından etkilendiği konudur. Okullarda, aile içerisinde temelleri atılan beslenme bilgisine ek olarak dengeli ve yeterli beslenme alışkanlıklarının kazandırılması şarttır. Özellikle okul öncesi dönemi içerisine alan en doğru beslenme eğitimi ve etkinlikleri çocukları beslenme ile alakalı bilgi seviyesini artıran önemli adımlardır.

Bu sayede çocukluk ya da yetişkinlik döneminde ortaya çıkma ihtimali olan hastalıkların önüne geçilmiş olur. Toplumun geleceğini oluşturan çocuklar, her zaman en doğru beslenme alışkanlıklarını kazanarak ileri dönemde sağlıklı bireyleri oluşturması açısından son derece önemlidir. Bu yüzden okul ortamında verilen dengeli ve sağlıklı beslenme eğitimi çocuklar için beslenme alışkanlıkları gelişimi açısından çok büyük bir öneme sahiptir.

Kendi Kendine Beslenme Sırasında Kaçınılması Gereken Gıdalar Nelerdir?

Bebek beslenmesinde güvenlik ve sağlık açısından bazı gıdalardan kaçınılması çok önemlidir. Özellikle boğulma riskinin çok yüksek olduğu, alerjiye sebep olabilecek ya da bebeğin sindirim sistemi için uygun olmayan besinler tercih edilmemelidir. Kendi kendine beslenme sırasında kaçınılması gereken gıdalar şu şekilde sıralanabilir:

• Çiğ ve sert yapıda sebze meyveler,
• Bal,
• Sucuk, sosis gibi işlenen et ürünleri,
• Küçük ve yuvarlak gıdalar,
• Çiğ ya da az pişmiş yumurta ve et,
• Şeker ve tuz eklenen gıdalar,
• Sert ve parçalanması çok zor olan kuruyemişler,
• Patlamış mısır.

Ebeveynler Evde Bu Süreci Nasıl Yönetmeli?

Çocukların bağımsız yemek yeme sürecinde güvenlik önlemleri en fazla dikkat edilmesi gereken konulardan biridir. Bebeğin dik oturur şekilde olması ve baş kontrolünün tam olması önemlidir. Bu sayede yemek yerken boğulma riski en az seviyeye iner.

Tüketilecek besinler ise mutlaka yumuşak ve çocuğun kolay şekilde kavrayabileceği şekilde hazırlanmalıdır küçük, sert ya da yuvarlak olan gıdalardan kaçınmak gerekir. Örnek vermek gerekirse; çiğ havuç, fındık ya da üzüm gibi gıdalar verilmemelidir. Ebeveynler evde bu süreci yönetirken çocukları asla yalnız bırakılmamalıdır. Sağlıklı besin tercihi yapılmalı ve sürekli olarak gözlem altında tutulmalıdır. Bu sayede sağlıklı bir şekilde kendi kendine yemek yeme süreci yönetilebilir. Çocuklarda okul öncesi beslenme alışkanlığına önem veren Erdem Anaokulu farkını deneyimleyerek; çocuklara yemek yedirme konusunda detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz. Erdem Anaokulu; çocuklarda gelişim konusunda her zaman yanınızda olmaya devam ediyor.