Başakşehir - İstanbul /
Bize Hemen Ulaşın
Aile için iletişim; bireyin kişilik gelişimi başta olmak üzere kişisel, sosyal ve mesleki yaşamında başarı elde etme konusunda çok önemli bir konudur. Sağlıklı aile ilişkilerinde iletişim sözlü ya da sözsüz, yazılı ya da sembolik, jest ve mimikler gibi beden diliyle de gerçekleşebilir. Bu noktada etkili bir iletişimin olabilmesi için ise en az iki bireye ihtiyaç duyulur. Bireyin iletişim becerisi ise ancak aile içerisinde yeterince ve olması gerektiği şekilde gelişim gösterebilir.
Doğumla beraber temel bakım veren biriyle kurulan iletişim, bebeğin büyümeye başlamasıyla beraber artık sosyal kaynaklara doğru yönelir. Yürüyebilen ve konuşmaya başlayan çocuk önce aile bireyleriyle, sonrasında ise içerisine dâhil olduğu sosyal gruplar içerisinde bulunan kişilerle iletişim kurmaya başlar. Çocuğun kendine rol model aldığı ilk iletişim modeli ise ailesinin kullandığı iletişim modelidir. İletişim becerileri gelişmeye başlarken çocuğun yetiştirildiği anne babanın tutumları, ailenin tercih ettiği iletişim modeli ve çocuğun mizacı etkili olan detaylardır. Diğer yandan çocuğun iletişim gelişiminde ailenin ve diğer bireylerin verdiği tepkiler çocuğun iletişim modelini şekillendirmeye yardımcı olur.
Aile içerisinde birlikte yaşamanın sebebi olduğu tüm sözlü ve sözsüz diyaloglar aile içi iletişimi oluşturan temel taşlardır. Ailede eşlerin birbiriyle kurduğu ilişki, ebeveynlerin çocuklarıyla ilişkisi ve kardeşlerin birbiriyle ilişkisi iletişim becerisini doğrudan etkiler. Ailede kurulan bu iletişim uzlaşmacı, paylaşımcı ve eşitlikçi olduğunda aile içi iletişim demokratik demektir. Bu şekilde bir ailede destekleyici, demokratik ve hoşgörülü ebeveyn tutumları egemen kabul edilir.
Aile içerisinde erkeğin söz geçerliyse ya da karar alırken bir kişinin otoritesi egemense; bu ailede ilişkiler hiyerarşiye dayalı otoriter bir yapıya sahiptir. Bu iletişim türü ise uzun vadede ilişkiyi zedeler ve sorunlu bir hale gelmesini sağlar. Böyle ailelerde baskın olan otorite figüründen diğer aile üyeleri korkar ve çekinir. Yapıcı bir aile ilişkisi olmadığı, sevginin koşullara bağlandığı ve cezanın rol oynadığı böyle ailelerde sağlıklı iletişimin gelişmesi beklenemez.
Böyle bir ailede birey ceza almaktan korktuğu ya da sevgiden mahrum kalacağı için kendini yeterince ifade etmekten çekinir. Bunun sonucunda ise doğal olarak özgüvensiz, çekingen ve içine kapanık bir birey yetişir. Daha üzücü olan nokta ise bireye en yakın olması gereken aile; hissedilen bu korkulardan kaynaklı en uzak noktaya doğru itilir. Özellikle genç bireyler böyle durumlarda soru ve sorunlarını aile üyeleriyle paylaşmaktan kaçınır. Genç kendini bulma yolculuğunda hataya daha yatkın olur ve riskli tecrübelere yönelim gösterir.
Çocuklarla sağlıklı bir iletişim kurmak anne babanın ve çocukla çalışan profesyonellerin en önemli ihtiyacı ve isteğidir. Çocuklarla uyumlu ve keyifli zaman geçirebilmek özellikle ebeveynler için eşsiz bir mutluluk kaynağıdır. Ancak yapılan iletişim hataları, çocuğun verdiği mesajları yanlış şekilde okumak genel olarak beraber geçirilen zamanı zorlaştırır. Her şeye hayır diyen, inatlaşan, istenilen şeyleri yapmayan, zorluk çıkaran ya da sık sık ağlayan çocukların vermek istediği önemli bir mesaj vardır.
Çocuklar böyle zamanlarda yeterince ilgi görmediklerini ve yakın çevresi tarafından fark edilmediklerini hisseder. Bu yüzden kendilerini göstermek için olumsuz davranışlar sergilerler. Birçok çocuğun sergilediği olumsuz davranışların altında anlaşılmama duygusu vardır. Bazı zamanlarda ise çocuklar anne babasının iletişim tarzını taklit etmek ister. Şiddet uygulayan, bağırarak konuşan ya da küserek taleplerini elde eden anne baba ya da kardeşler aile içi iletişimde çocuğa olumsuz rol model olurlar.
Çocuklarla sağlıklı bir iletişim kurmak ve sağlıklı model sunabilmek için dikkat edilmesi gereken unsurlar şu şekilde sıralanabilir:
Aile içi iletişimin yetersiz olduğu durumlarda bazı sorunların ortaya çıkması kaçınılmazdır. Bu sorunlar başlıca şu şekilde sıralanabilir:
Günümüzde Milli Eğitim Bakanlığının düzenlemesiyle beraber, 24 ayını dolduran çocuklar anaokuluna kayıt yaptırma hakkına sahiptir. Yaşanan bu gelişme, erken çocukluk döneminde bu çocuklar ve aileleri için çok büyük bir fırsatı beraberinde getirir. Çünkü erken dönemde başlayan bu nitelikli eğitim sayesinde; çocukların duygusal, sosyal ve bilişsel gelişiminde büyük bir gelişim kaydedilir. Ayrıca bu eğitim ile aile içi iletişim konusunda sağlam temeller oluşturmak mümkün hale gelir.
Tablet ve telefonların çocuk gelişimi üzerinde bıraktığı etki uzun vadede sanıldığından çok daha büyüktür. Ancak bu sistemde artık çocukları teknolojiden ziyade daha çok uygulayarak ve yaşayarak öğrenmeye teşvik etme durumu söz konusudur. Teknolojiyi çok iyi kullanabilen, ancak iletişim konusunda donuk kalan çocukların kaliteli iletişim kurma konusunda yönlendirilmesi; bu sistem sayesinde artık çok daha mümkündür. Dolayısıyla çocukların dil gelişim bozuklukları ve ekran bağımlılığı gibi sorunlarının önüne geçilmiş olur.
0-6 yaş grubu çocuklarla iletişim kurarken, bir yetişkinden beklenen iletişim kurma becerisini ondan beklemek doğru değildir. Onlarla sağlıklı bir iletişim kurabilmek için bilişsel gelişim seviyelerine göre, onların en iyi anlayacağı dilde konuşmak gerekir. Çocuklar genel olarak ailelerinde benimsedikleri iletişim tarzını rol model alırlar. Bu sağlıklı iletişim tarzı, çocuğun hayatı boyunca olması gerektiği şekilde doğru sosyal ilişkiler kurmasına yardımcı olur. Dolayısıyla çocuğun kendini ifade etme yeteneği ve özgüvenleri de artar.
Anne babalar çocuklarıyla olan ilişkilerde ilk olarak hangi bakış açısıyla hayata baktıkları, dünyayı nasıl anlamlandırdıklarını bilmelidir. Anaokulu çağındaki çocuğun gözüyle dünyayı görebilmek, kulaklarıyla duyabilmek son derece önemlidir. Bunu yapabilmek için ise anne babanın empatik bir tavır içerisinde olması gerekir. Bu sayede çocukla iletişim daha kolay ve doğru olacaktır.
Çocuklarla iletişim kurarken, jest ve mimiklerin önemi unutulmamalıdır. Çocuklar bunları çok iyi kullandığı için, büyüklerin jest ve mimiklerini çok yakından takip eder ve kısa sürede sonuç çıkararak yorumlar. Anne ve babalar ise çocuklarıyla ne kadar çok göz iletişimi kurarsa, o çocuk sevgiye o kadar doyabilir. Bununla beraber çocuğun özgüveni artar ve kendisine değer verildiğini hisseder. Ayrıca anaokulu çağındaki çocuklarla etkili konuşma yöntemlerinde şunlara dikkat edilmelidir:
Çocuklar, diğer insanlarla iletişim kurmayı ilk olarak evde anne ve babasından öğrenir. Bu davranışları uygulamak, çocuğun kendine güvenmesini ve başkalarının duygularına önem veren bireyler yetişmesine yardımcı olur.
Çocuklar, küçük yaşlarda anne ve babalarını izleyerek hayatı keşfetmeye başlar ve öğrenirler. İletişim kurmayı ebeveynleri ile ilişkisinden deneyimleyerek öğrenen çocuklar bu iletişimi kendi hayatında kullanılır. Anne ve babanın kendi aralarında ve onlarla nasıl iletişim kurduklarına bağlı olarak kendisi ve çevresi hakkında fikirler oluşturmaya başlarlar. Bu yüzden ebeveynler arası iletişimin açık ve etkili olması, çocukların sağlıklı iletişim kurmayı öğrenmesine yardımcı olur.
Ebeveynler sadece aile içerisinde olmanın verdiği bir rahatlıkla saygı kurallarına uymayı ihmal etmemelidir. Özellikle yaşanan çatışmalar sırasında anne ve babalar birbirine ve çocuklarına karşı, başkalarına gösterdiği saygının aynısını gösterebilmelidir. Öyle ki bazen bir tartışma sırasında hararetle söylenen hakaretler ya da olumsuz sözcükler, etkisi çok uzun süren izler bırakabilir. Ayrıca çocuklara bu anlamda olumsuz örnek olacağınızı unutmamanızda fayda vardır.
Sağlıklı iletişim becerileri sergilemek; çocuğun tüm yaşamı boyunca ihtiyaç duyacağı çok önemli sosyal becerilerden biri olarak dikkat çeker. Çocukların nasıl bir iletişim becerisine sahip olmasını istiyorsanız, anne baba olarak kendi aranızda buna benzer bir iletişim şeklini benimsemeniz önemlidir.
Aile bireyleri arasında empati duygusunu güçlendirmenin yolları şu şekilde sıralanabilir:
Aile içerisinde en doğru iletişimi kurmak; hem sözlü hem de sözsüz olarak herkesin mutlu şekilde yaşayabileceği bir ortam yaratır. Zayıf iletişim kurmak ise kişilerin zaman içerisinde kendilerini değersiz hissetmesini sağlar. Bazı durumlarda aile üyeleri güvenliklerinden bile şüphe duyabilir. Mutsuz bireyler, doğal olarak mutsuz aileyi oluşturur ve çift arasındaki sorunlar panik atak, anksiyete, depresyon gibi bireysel sorunlara davetiye çıkarır. Dolayısıyla mutsuz bir ortamda büyüyen çocukta ise tüm yaşamı etkileyen sorunlar ortaya çıkabilir. Bu yüzden aile içi iletişimden kaynaklı sorunlar varsa, bu sorunlar en kısa süre içerisinde düzeltilmelidir. Bu problem aşıldığında, uzun vadede ortaya çıkabilecek diğer sorunları engellemek mümkün olacaktır.
Aile içi iletişim konusunda yaşanan sorunlar, özellikle anaokulu çağındaki çocuklar için birçok soruna sebep olabilir. Bu noktada anaokulu ebeveyn desteği bir arada çocuğa sunulmalıdır. Aksi takdirde yetişkin olduğunda empati ve anlaşılan yoksun bireyler ortaya çıkabilir. Erdem Anaokulu; pozitif disiplin yöntemleri konusunda uzman olan eğitmenleri ile çocukla iletişim konusunda son derece başarılı olan bir kurumdur. Uzun süredir ev içi iletişim yollarına dair akılcı çözümlerle ebeveynlerin yolunu aydınlatan Erdem Anaokulu kalitesini deneyimlemek için bizimle iletişim kurmanız yeterlidir. Erdem Anaokulu; aile iletişimine dair her türlü sorunda ve çocuk gelişiminde yanınızda olmaya devam ediyor.