Ebeveynlik deneyiminde insana en özel hissettiren kısımlarından biri de çocuğun büyümesine eşlik etmektir. Çocuklar yaşları ilerlemeye başladıkça yeni şeyler yapmayı öğrenirler, yeni ilgi alanlarına sahip olurlar ve daha farklı davranışlar sergilemeye başlarlar. Bahsi geçen bu değişimler çocuk gelişim sürecinin tamamını içine alır. Çocuk gelişiminde en önemli yaşlardan biri de 6 yaştır. 6 yaş çocuk psikolojisini bilmek, bu yaştaki çocukla daha etkili bir iletişim içine girme konusunda yardımcı olur. 6 yaş aralığında çocuklar okul öncesi dönem ile okul yaşının tam ortasında yer alır. Bu yüzden 6 yaş gelişim özellikleri, çocuğun ileri dönemlerde kullanacağı birçok farklı kabiliyeti içine alır.
6 yaşındaki çocuklar genel olarak 1. Sınıf öğrencisidir. Yani artık çok daha iyi bir şekilde talimat alması, dikkat süresinin daha uzun olması ve arkadaşlarıyla işbirliği içerisinde olması beklenir. Her ne kadar bir yetişkin kadar olmasa bile, dünyaya daha geniş bir bakış açısıyla bakması gerekir. Ayrıca 6 yaş çocuk artık benmerkezci olmak yerine, başka insanların duygu ve düşüncelerini idrak ederek önemsemeye başlar.
Bireylerin sağlıklı bir kişilik gelişimi, ilgi ve yeteneklerin fark edilerek geliştirilmesi; topluma faydalı ve kendine yeten bireyler olabilmesi açısından önemli bir konudur. Bu kritik süreçte çocukların gelişimlerinin yakından takip edilmesi ve gerektiğinde desteklenmesi kuşkusuz çocuğu tanımak, gelişim dönemine ait özellikleri bilerek bu doğrultuda çocuğu gözlemlemekten geçer. 6 yaşına giren bir çocuğun davranışlarında belirgin olarak bir olgunlaşma dönemi söz konusudur. Yıkanma ve giyinme gibi temel bakım işlemlerini ve bazı ev içi işleri kolay şekilde yapmaya başlar.
Bu noktada ev harici ortamlarda yer almak ve okula gitmek gibi durumlar 6 yaş grubu çocuğa heyecan verir. Bu yaş grubunda çocukların topluma uyum sağlama becerileri gelişmiş demektir. Doğal olarak çocuk daha kolay şekilde sosyalleşir, nazik ve rahat şekilde iletişim kurabilir. 6 yaş çocuklarda konuşma becerisinde yaşanan ilerleme, açık seçik konuşmasına ve karmaşık olmayan cümleler kurmasına sebep olur. Bu yaş grubundaki çocuklar yetişkinlerin desteğine daha az ihtiyaç duymaya başlamıştır.
6 yaşındaki çocuğun duygusal dünyasını açıklayan bazı gelişim özellikleri vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
Paylaşma duygusunda yaşanan artış: 6 yaşındaki çocuklar, akranlarıyla vakit geçirmeyi daha çok sevmeye başlar. Çocuk artık akranlarını kabullendiği için işbirliği ve paylaşma duygusunda artış yaşanır. Bu yaştaki bir çocuğun takım oyunlarına karşı daha ilgili olması normal kabul edilir,
Kendini gösterme isteğinde artış: Paylaşma duygusu, 6 yaş gelişim özellikleri arasında yer alır. Buna ek olarak bu çocuklarda kendini gösterme ve bağımsızlık isteğinde artış yaşanır. Bu yaştaki çocuklar bazen bir noktada bencillik yapabilir. Ancak kendilerini kanıtlamak için bazen tehlikeli davranışlarda bulunma eğilimi gösterebilirler. Anne ve babalar her zaman çocuğun güvenliğini sağlamak için dikkatli olmalıdır,
Yalan söyleyebilme: Her ne kadar anne ve babaların hoşuna gitmese de 6 yaş duygusal gelişim özellikleri arasında yalan söylemek vardır. Çocuk, kendini daha özgür hissetme duygusundan kaynaklı bazen ebeveynlerine karşı yalan söyleyebilir. Bu noktada çocuğa karşı sabırlı ve hoşgörülü olmak gerekir. Çocuğa yalan söylediği için kızmak, bağırmak gibi eylemler gelişimini olumsuz etkileyecektir.
6 yaşındaki çocuklar oyun çağının birçok farklı özelliğini gösterir. 6 yaş aralığı, duygusal ve zihin gelişimi açısından okula devam edebilecek kadar olgunluğa erişmesinin mümkün olduğu bir yaşı ifade eder.
6 yaşındaki çocukların sosyal ilişkileri ve arkadaşlık gelişimi daha iyi seviyeye gelmiştir. Bu yaşta artık çocuk grup halinde oyun oynamaya başlar. Ancak arkadaşlıkları daha kısa süreli olabilir. Genel olarak bu çocuklar yakın arkadaşlarını kendi cinslerinden tercih edebilirler. Fakir ya da zengin gibi ayrılıkları gözetmeden bu çocuklar, başta sınıf, okul ve çocuklara karşı cephe alabilirler. Konuşma, giyim, zevk açısından 6 yaş çocuklar arkadaşlarını taklit etme eğilimine sahiptir. Bu durumda arkadaşlarıyla rekabete girerler. Sosyal açıdan prestij elde etmek için güç gösterilerine göre ve eşya ve aileleriyle övündükleri söylenebilir.
Benmerkezciliğin sınır yaşı olarak bilinen 6 yaş, çocuğun kendini överek ilginin hep kendi üzerinde olmasını istediği bir dönemdir. Bu noktada ailenin görevi ise çocuğa övünme yerine özgüven duygusunu aşılamaya çalışmaktır. Bağımsız şekilde hareket etme davranışlarında artış yaşandığı görülen 6 yaş çocuğunun artık kendi seçimleri olması kaçınılmazdır. Bu noktada çocuğun sergilediği olumlu davranışlar mutlaka takdir edilmeli ve hatalı davranışları sevgi yoluyla çocuğa detaylı şekilde anlatılmalıdır. Zamanın büyük bir kısmını sosyal aktivitelerle ve okulda geçiren çocuk eve döndüğünde ise ailesinin ilgisini daha fazla ister. Daha küçük olan ve ailesini özleyen çocuğa ihtiyacı olan sevgi ve ilginin koşulsuz şekilde verilmesi gerekir. Kurallara uyma bilinci ve sorumluluk alma özelliği gelişen bu yaş çocuğuna ayrıca ufak görevler verilmesi gerekebilir.
Anaokulu sürecinde olan 6 yaş çocuğuna gece uyku rutini oluşturulması önemlidir. Bu rutin, çocuğun okul başarısını doğrudan etkiler. Okuma öğrenmeye başlasa bile kendilerine masal okunması bu yaş grubu çocukları çok mutlu eder. Bağımsız davranış şekillerinde artık gösteren çocuğa davranışlarıyla alakalı beklentileri açık şekilde anlatmak ve koyulan kurallarda tutarlı olmak gerekir. Bu dönem içerisinde çocuklar hata yapabilir ve sevgi, sabır ve açık iletişimle çocuğu iyi davranışlara yönlendirmek mümkün olabilir.
Sorumlulukların çok daha bilincinde olan 6 yaş çocuğuna ufak ev işlerine yardım konusunda görevler verilebilir. Benmerkezciliğin sınır yaşı olarak nitelendirilen 6 yaş çocuğu kendini överek ilginin kendisinde olmasını talep eder. Bu noktada ailenin temel görevi övünme yerine özgüven duygusunu çocuğa aşılamak gerekir. Bu yaş çocuklarda olaylar siyah ve beyaz kadar keskin olacaktır. Ayrıca olayların ara yüzünü görmeleri mümkün değildir. Aileler bu noktada çocuğu olaylara daha farklı bir bakış açısından bakmaya yönlendirmek zorundadır.
Birden fazla çocuğu olan ailelerde sıklıkla yaşanan sorunlar arasında kardeş kıskançlığı yaşanması kaçınılmazdır. 6 yaşındaki çocuklarda yaşanan bu kıskançlık dozajının ileri seviyede olduğu ailelerde birçok farklı sorunu beraberinde getiren durumlar ortaya çıkabilir. Kardeşler arasından yaşanan bu kıskançlığın yarışa dönüşmesi doğal bir durum olarak kabul edilse bile, bu yarış halinin giderek birbirine zarar vermeye başlayan seviyeye ulaşması durumunda müdahale edilmesi şarttır.
Yeni dünyaya gelen kardeşler işle evin büyük çocuğu arasında yaş farkı arttıkça kıskançlık ihtimali de o kadar artacaktır. Özellikle 6 yaşına kadar evin tek çocuğu olarak tüm ilgi üzerinde olan bir çocuk, eve yeni bir misafirin gelmesiyle kolay şekilde kabul edilebilecek bir durum olmaktan çıkar. Aralarında yaş farkı az olan ve beraber büyüyen kardeşler arasında kıskançlık çok fazla yaşanmazken, böyle bir aileye sonradan gelen üçüncü bir kardeşin kıskançlık sebebi olmadığını ifade etmek mümkündür. Beraber büyüyen çocukların kardeşlik kavramına ve paylaşma gibi duygulara çok daha hızlı şekilde adapte olabilirler.
Okul öncesi çocuk psikolojisini dikkate almak, çocukların yetişkin olduğunda daha sağlıklı ve bilinçli bireyler olmasına yardımcı olur. Bu noktada doğru anaokulu seçimi yapmak, özellikle 6 yaş çocuk eğitimi için olmazsa olmaz bir detaydır. 6 yaş çocuk davranışlarını bilerek anne ve babalara buna uygun tavsiyeler sunan Erdem Anaokulu; çocuk gelişimi konusunda her türlü sorunda yanınızda olmaya devam eder. Erdem Anaokulu kalitesini yaşayarak çocuğunuza bir iyilik yapmak için web sitemizi ziyaret edebilir ve alanında uzman ekibimizle irtibat kurabilirsiniz.